Đồng Hới có rắn Nhật Lệ

Ngày nay, quay lại miền đất này, bạn sẽ cảm thấy ngỡ ngàng trước vẻ đẹp thay da đổi thịt mỗi ngày cũng như sự năng động trong đời sống của người dân nơi đây, dù còn nhiều gian khó nhưng vùng đất này đã thật sự đổi khác. Dòng Nhật Lệ không còn là dòng sông của bao nỗi niềm chia cắt, mà đã có cầu Nhật Lệ nối đôi bờ thương nhớ, vươn cao và in bóng mỗi ngày trên dòng sông trong trẻo, như một nét chấm phá tô điểm thêm cho vẻ đẹp ngày mới của quê hương mẹ Suốt. Cây cầu ấy đang ngày đêm đón tiếp không biết bao nhiêu lượt du khách đến hiểu thêm và khám phá những vẻ đẹp còn tiềm ẩn của nơi đây.

Bãi biển Đồng Hới những ngày đầu hè đông đặc khách du lịch. Những con sóng lừng lững uốn mình rồi vỡ tan bên bờ cát mịn vàng trải dài tít tắp. Nắng ngọt chan hòa trên cao soi bóng những rặng phi lao rì rào trong gió biển. Người phơi nắng, kẻ trầm mình trong làn nước trong xanh. Không khí nhộn nhịp như một ngày hội. Trong các quán ăn nhà hàng nằm dọc biển cũng cuốn hút không ít thực khách, ta cũng có mà tây cũng không thiếu.

Sau một hồi nô đùa mệt nhoài với sóng nước, chúng tôi cũng lần mò vào một nhà hàng nhỏ nằm bên kia đường, chỉ cách bãi tắm chỉ mấy chục bước chân, chủ yếu là để lấp đầy cái bụng đang réo sùng sục. Thấy có khách vào, anh phục vụ vội đem thực đơn đến mời và đợi gọi món. Khi được hỏi ở đây có đặc sản gì hay hay không. Anh bồi bàn nhanh nhảu: các anh thưởng thức món đẻn xem sao. Đẻn thì tôi có biết, nhưng chưa thấy dân xứ mình ăn bao giờ, có mắc lưới ngư dân cũng gỡ bỏ, mà nghe nói có con còn có độc cắn chết người hoặc ăn trúng cũng sẽ gây ngộ độc rất nguy hiểm. Giờ ở đây lại được anh chàng này mời món đó thì cũng hơi lưỡng lự, nhưng rồi tặc lưỡi thử một lần cho biết. Nghĩ thế nên kêu bồi bàn những món nào ngon nhất liên quan đến con đẻn thì dọn lên, trước khi anh ta quay đi, chúng tôi còn dặn có thức nhắm nào đi kèm thì đem lên luôn. Riêng tôi thì ngỏ ý muốn tận mắt xem cách chế biến món đẻn biển này như thế nào nên theo nhíp phía sau anh bồi rồi xin vào bếp, sau khi biết tôi chỉ có ý muốn giới thiệu món này đến du khách thì chủ quán vui vẻ đồng ý cho tôi tham gia.

Đẻn vốn là loài rắn sống trong môi trường biển, chúng có rất nhiều loài như đẻn kim, đẻn cá, đẻn sọc, đẻn bông, đẻn gai…, trông hình dạng không khác gì rắn trên cạn, chỉ có điểm khác là đầu chúng dẹt và đuôi hình mái chèo, hoa văn lúc nào cũng vằn vện như rắn cạp nong cạp nia mà chúng ta thường thấy. Đầu bếp cho biết, đẻn ở đây được bắt ở vùng cửa sông Nhật Lệ chảy ra biển và được nhà hàng rộng lại cho sống tươi nguyên đến khi khách gọi thì mới giết thịt. Anh nói nhìn bề ngoài chúng có vẻ đáng sợ, nhưng thịt chúng lại và có công dụng chữa bệnh rất tốt, khi giết thịt chúng phần máu chảy ra sẽ được hứng lấy pha vào rượu, là một món uống tốt cho sức khỏe của quý ông, đặc biệt những người có chứng đau nhức xương khớp. Với tay lấy chiếc kẹp chuyên dụng, đầu bếp thò vào bể kính đầy những con đẻn rồi kẹp lấy hai con béo mẫm cầm lấy đầu lôi ra ngoài. Anh nói một con làm ram, còn một con nấu cháo. Nói đoạn anh cầu dao kê đầu con đẻn lên thớt, một nhát chặt ngọt lịm hai đầu rắn rơi ra, anh giữ chặt phần cổ của chúng rồi ghé vào trong chiếc bình đã có sẵn rượu để hứng lấy phần huyết đang phun ra, gặp rượu chúng tan nhanh mà không cần khuấy động gì, tạo thành một thứ rượu có màu hồng rất bắt mắt.

Kế đó, chúng được lột da, bỏ nội tạng, lột bỏ chỉ máu đen nằm dọc xương sống, vì anh cho biết nội tạng thường chứa độc tố, còn chỉ máu đen thì sẽ khiến món ăn bị tanh mất vị ngon. Xong đâu đấy, một con anh cho vào lồng hấp rỉa lấy thịt rồi cho vào phi hành thơm cho săn lại, sau đó cho vào nồi ninh để chế món cháo. Con còn lại anh đem bằm nhuyễn trên thớt, thêm ớt xanh, tiêu, củ hành và một số gia vị khác như mắm ngon, bột nêm rồi dùng những bánh tráng mỏng cuốn lấy phần thịt đã bằm nhuyễn ấy thành các cuốn chả sẵn sàng cho vào chảo dầu đang sôi sùng sục để ram giòn.

Thời gian chờ đợi trôi qua rất nhanh qua bàn tay điêu luyện của đầu bếp. Anh bồi được gọi vào sắp món ăn lên rồi khệ nệ bê ra cho khách, tôi thì háo hức theo ra để được thưởng thức món ăn mà nãy giờ có dịp nghía mắt đứng xem. Trên mặt bàn, ngay ngắn một đĩa ram đẻn ngồn ngộn, một đĩa rau sống với xà lách, chuối chát, khế chua, và vài thứ rau thơm khác, kế bên là bình rượu huyết đẻn với mấy cái cốc đã sẵn sàng. Rót đầy các ly rượu nhỏ rồi cùng nhau chạm cốc để lấy thêm dũng khí trước khi ăn món lạ và có phần “rùng rợn” nhất là khi tôi đã tận mắt chứng kiến này. Trái với tưởng tượng ban đầu của chúng tôi, món rượu này không hề có mùi tanh mà có vị mằn mặn chan chát rất dễ uống. Cạn ly rượu đầu tiên, nhón đũa gắp một miếng ram rồi cắn, cảm giác giòn tan thơm ngầy ngậy đầy ấn tượng là điều đầu tiên khiến chúng tôi bắt đầu thấy kết món này. Cái giòn đến từ vỏ bánh, từng những hạt xương đã được băm nhuyễn lẫn trong vị ngọt và độ dai của thịt đẻn.

Đĩa ram vừa vơi và bình rượu cũng đã dần cạn thì nồi cháo cũng được dọn lên. Một nồi cháo trắng tinh, bạn không thể phân biệt đâu là gạo đâu là thịt đẻn, vì nó trắng ngà và tan trong nước cháo. Màu trắng càng làm nổi bật màu xanh nõn nà của hành hoa và rau mùi thơm mà đầu bếp rắc điểm xuyết lên trên, cũng như những chấm đen li ti của tiêu bột. Ngay trong mùi khói bốc lên từ nồi cháo, chúng tôi đã cảm nhận được vị ngọt thanh tao của món ăn này. Múc một chén rồi đưa lên ngang tầm mũi, vị tươi mới thơm ngát của hành hoa và rau mùi làm thông cả khoang mũi, húp một miếng cháo vị ngọt tan chạy dọc cuống họng, thoang thoảng cái nồng cay của tiêu đen. Chúng tôi như tỉnh hẳn người và thấy thanh thoát nhẹ nhỏm rất khó tả. Bao mệt mỏi dường như tan biến. Chỉ còn lại trong chúng tôi sự khoan khoái dễ chịu như đang được ngồi dưới bóng dương rì rào hứng từng làn gió biển mát rượi giữa trưa hè rực rỡ vậy. Một cảm giác mà chúng tôi nghĩ rằng một khi đến đây bạn đừng bao giờ bỏ lỡ cơ hội thưởng thức, vì nếu không bạn sẽ tiếc nuối không thôi.